Türkiye’den Avrupa’ya Giden TIR’ların %80’i Boş Dönüyor

Avrupa Birliği (AB) plakalı kamyonlarda, AB içinde boş dönme oranı %25 seviyesinde. Türkiye’den Avrupa’ya giden TIR’ların ise, neredeyse %80’i boş dönmek zorunda kalıyor.

Global teknoloji endekslerinde dünyadaki en önemli 10 lojistik teknolojisi ve tedarikçisi arasında sıralanan Tırport, 7 ülkede 6 dilde faaliyet gösteriyor. Yapay zeka destekli Tırport teknolojileriyle, yük sahipleri ile kamyonlar doğru zamanda ve doğru yerde programlı bir şekilde buluşuyor. Bu yıl itibariyle yönünü Avrupa’ya, orta lojistik koridoruna ve Güney Asya’ya çeviren Tırport, Doğu Avrupa’dan Çin’e uzanan orta ve güney lojistik koridorunda önümüzdeki dönemde 1.5 milyon kamyoncuya ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.

Türkiye’den Avrupa’ya giden tırların dolu dönmelerine katkı sağlamayı hedeflediklerini anlatan Tırport Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Akın Arslan, şunları söyledi:

“Tırport olarak, hizmet verdiğimiz lojistik firmalarına ve kamyonculara ihtiyaç duydukları anda ve yerde akıllı dönüş yükü bulmaları noktasında ciddi katkılar sağlıyoruz. Bu yıl içerisinde Avrupa’daki dijital yük brokerları ve lojistik firmalarıyla iş birliği yapıp akıllı yük-kamyon eşleştirmelerini devreye alarak, Avrupa’ya giden tırların Türkiye’ye dolu dönmelerinde önemli katkılar sunuyor olacağız. Böylece hem Avrupa’ya gidip dönüş yükü organizasyonunu zamanında yapamadığı için boş dönmek zorunda kalan binlerce Tır’ı doğru yük ile buluşturacağız, hem milyonlarca dolarlık döviz kaybını önleyeceğiz, hem doğaya salınacak binlerce ton CO2’nin önüne geçilmesine katkı sağlayacağız.” dedi.

Kamyonlar, iç pazarda da boş dönmeyi istemiyor

Tırport Insights’ın 2022 yılsonu verilerine göre, Türkiye’de bir kamyon sırtında yükle ortalama 424 km. yol yapıyor. Yollardaki kamyonlar en az 2.5 gün uygun yük bulabilmek için nakliye sitelerinde, fabrika ve liman girişlerinde bekliyor ve bunların yaklaşık %32’si beklemesine rağmen çıkış noktasına bir şekilde boş dönmek zorunda kalıyor. Son aylarda akaryakıt fiyatları ve akaryakıtta Ötv tutarındaki ciddi artışlar nedeniyle, kamyonlar iç pazarda da boş dönmeyi istemiyor. Yurt içinde serbest çalışan bir kamyonun ayda ortalama 6,5 sefer yaptığı Türkiye’de, para kazanabilmek için bu sefer sayısını 10’un üzerine çıkarması ve sırtında yükle ayda en az 10 Bin km yol yapması gerekiyor.

Türkiye’de trafiğe kayıtlı kamyon, tır ve yarı römorkların %67’si başta İstanbul olmak üzere, Marmara Bölgesindeki şehirlerden kayıtlıdır. Gerçekleşen taşımalar içinde yüklerin %65’nin ilk yükleme noktası Marmara bölgesidir. Marmara Bölgesi, hedef varış noktası (destinasyon) olarak da %61 ile ilk sırada yer almaktadır. Marmara bölgesini, İzmir-Manisa-Denizli hattı ve Adana-Mersin-Antakya bölgeleri takip etmektedir. Onun içindir ki, Türkiye’de km başı en düşük navlun ücreti, dönüş yükünün nispeten daha rahat bulunabildiği olan İstanbul-Adana, İstanbul-İzmir, Bursa-Kocaeli, Bursa-İzmir, Çorlu-Ambarlı, Ambarlı-Kocaeli, Manisa-İzmir’dedir. En yüksek navlun ücretleri ise, varış noktası Trabzon ve Doğu Karadeniz, Erzurum-Erzincan, Diyarbakır, Gaziantep hariç Doğu ve Güneydoğu illeridir. İki grup arasında navlun fiyatları km. başına 2,5 kata varan oranda fark gösterebilmektedir. Günlük en yüksek fiyat dalgalanmalarının görüldüğü hatlar ise, çoğunlukla hareketli hatlardır. Bursa-Gebze, Bursa-Sakarya, Tekirdağ-Çorlu, Çerkezköy-Ambarlı bölgelerinde, kamyon-yük arz-talebine bağlı olarak günlük navlun fiyatı %40 seviyesinde +/- değişebilmektedir.